مطالعه انگیزه های مختلف قتل و عوامل مرتبط با آن در استان فارس از اول فروردین سال ۱۳۸۱ تا آخر اسفند سال ۱۳۹۰

هدف: قتل عمدی یکی از قدیمی­ ترین و خشن­ ترین جرائم علیه تمامیت جسمانی است که موجب بروز نا امنی در جامعه می­شود. اکثر نظام­های حقوقی نسبت به جرم انگاری این رفتار در قوانین کیفری خود اقدام نموده اند. پیشگیری و کنترل این جرم یکی از اهداف و وظایف حکومت ­ها است که معمولاً در تدوین سیاست جنایی مورد توجه قرار می­گیرد. از آن جایی که این جرم، یک نوع جنایت انسان در برابر انسان است، عوامل مختلفی مانند عوامل فردی، اجتماعی، محیطی، جمعیت شناختی می­تواند بر آن تاثیر داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع قتل در استان فارس و علل و انگیزه های احتمالی از اول فروردین سال 1381 تا آخر اسفند سال 1390 با نگرش بر اطلاعات دموگرافیکی مقتولین می­باشد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی توصیفی اطلاعات دموگرافیکی مربوط به تمام کسانی که طی فروردین سال 1381 تا آخر اسفند سال 1390 در استان فارس به قتل رسیده و جهت صدور جواز دفن به مراکز پزشکی قانونی در استان فارس ارجاع شده بودند، به کمک پرسش­ نامه­ های مخصوصی گردآوری و برخی از اطلاعات نیز از اولیاءدم اخذ گردید و اطلاعات لازم از آن­ها استخراج شد؛ سپس داده­ ها به وسیله نرم افزارspss 19 ویرایش شد و با بهره گیری از آزمون­های آماری نظیر t و2χ مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. میزان خطای آزمون­ ها برابر با (5% =α) در نظرگرفته شد. یافته ‏ها : تعداد کل مقتولان2190 نفر بود که از این تعداد،1832 نفر (84%) مرد و 358 نفر (16%) زن بودند. میانگین و انحراف معیار سن قربانیان به ترتیب برابر با 58/15±66/32 سال بود که بیشترین وکمترین شیوع قتل مربوط به گروه­ های سنی 29-20 ساله و 69-60 ساله بود. اکثر مقتولان 1050 نفر (9/47%) متاهل بودند. شایع­ ترین علت و انگیزه احتمالی قتل در مواردی که توسط اولیاء دم ابراز گردیده بود،473 نفر (34%) درگیری و نزاع ناشی از حالات غیر طبیعی پس از مصرف الکل یا مواد مخدر بود. 1303 نفر (2/59%) در صحنه جرم به قتل رسیده بودند و302 نفر (8/13%) حین انتقال به مراکز درمانی و 475 نفر (22%) نیز در مراکز درمانی فوت شده بودند. تفاوت معنی داری بین میانگین سنی مردان و زنان قربانی از لحاظ آماری یافت نشد (120/p =). نتیجه‏ گیری: این مطالعه نشان داد اکثر مقتولین مذکر بوده و در سنین جوانی و میان سالی به قتل رسیده اند، بنابراین لازم است درتدوین سیاست جنایی استان توجه ویژه ای به این اقشار معطوف گردد و با توجه به این که علت قتل در بسیاری از موارد، درگیری و نزاع پس از مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی بوده است، توصیه می‏شود که مسئولین امر نسبت به آگاهی بخشی به شهروندان در خصوص پیامدهای ناگوار مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر اقدام نموده و با نظارت وکنترل­ های دقیق زمینه ­های تولید، توزیع و مصرف آن را به حداقل ممکن برسانند.